1- تعريف آسانسور

وسیله ای جهت حمل و نقل افراد و یا کالا، که به صورت عمودی در یک ساختمان حرکت می کند را آسانسور می گویند. آسانسور ها را می توان از نظر کاربری در چند گروه تقسیم نمود که عبارتست از :
1- آسانسور های مسافربر
2- آسانسور های باربر
3- آسانسور های ترکیبی باربر مسافربر
4- آسانسور های بیمار بر( برانکارد بر)
5- آسانسور های ماشین بر
6- آسانسور های غذا بر
7- آسانسور های نامه بر
و از نظر نیروی حرکتی آن به مدل های:
1- کششی و یا سیم بکسلی
2- هیدرولیک
3- چرخ دنده ای

آسانسور و بالابر

آنچه که در یک ساختمان در مورد محل نصب آسانسور می بایست بدانیم:
مهندسین محترم طراح ساختمان، با مد نظر گرفتن نوع مصرف و همچنین ترافیک ساختمان، انواع آسانسور و تعداد آن را محاسبه می نمایند.
در آسانسور های متداول امروزی که سرعت آسانسور در حدود یک متر بر ثانیه می باشد. نکات و مواردی را در اجرای ساختمان می بایست پیش بینی کرد که به اجرای صحیح و اصولی آسانسور کمک خواهد نمود .
بدیهی است که عملیات ساختمانی و ایمنی کارکرد آسانسور نیز به شکل مطلوب تری انجام خواهد پذیرفت.
1-1- آسانسور وسيله اي دائمي است که در ساختمان ها براي جابجايي عمودي افراد، بار و يا هر دو كه در ترازهاي معين توقف مي كند و داراي يك اتاقك (كابين) است، مورد استفاده قرار می گیرد. اين اتاقك بين حداقل دو ريل راهنما از جنس سخت (صلب) كه عمودي (يا با حداكثر انحراف 15 درجه از خط قائم) هستند حركت مي كند.
آسانسورها به دو گروه اصلي تقسيم می شوند:
الف- آسانسورهايي كه اشخاص مجاز به سوار شدن در آن هستند (از قبيل مسافربر،مسافربر-باربر،تخت بر) : ساختار و ابعاد اتاقك اين آسانسورها طوري است كه به آساني براي مسافرين و بارهاي مورد نظر قابل دسترسي و استفاده است.
ب- آسانسورهايي كه اشخاص مجاز به سوار شدن در آنها نيستند (خدماتي يا Service lift، غذابر، كتاب بر) : ساختار و ابعاد اتاقك اين آسانسورها طوري است كه براي انسانها قابل استفاده نمي باشد. براي تحقق اين امر سطح كف آن از يك متر مربع ، عمق آن از يك متر و ارتفاع آن از 0.5 متر نبايد بيشتر باشد.
1-2- نوع ،ظرفيت ،سرعت و تعداد آسانسورهاي هر ساختمان بايستي متناسب با كاربري، تعداد طبقات و جمعيت ساكن در آن انتخاب شود.
1-3- در ساختمانهايي كه احتمال عبور و مرور افراد معمول با صندلي چرخ دار وجود دارد بايد حداقل يك دستگاه آسانسور با حداقل ظرفيت 8 نفره (630 كيلوگرم) و بازشو درب 80 سانتيمتر پيش بيني گردد.
1-4- در انتخاب موقعيت، تعداد و ظرفيت آسانسورها ضوابط سازمان آتش نشاني و خدمات ايمني بايستی پيش بيني و اجرا شود.

2- چاه آسانسور

2-1- ديوارهاي چاه آسانسور بايد بدون شكاف يا حفره قابل دسترس باشند. تنها جاهاي باز مجاز دربهاي طبقات دريچه هاي بازديد و سوراخهاي محل عبور سيم بكسلها و كابلهاي برق و فرمان مي باشند.
2-2 ديواره هاي جانبي و سقف چاه آسانسور بايد مقاومت مكانيكي كافي براي عملكرد ترمز ايمني (پاراشوت) را داشته باشند.
ميزان نيروهاي وارده به ديواره هاي جانبي و سقف چاه آسانسور بايد توسط فروشنده آسانسور كتبا به كارفرما اعلام شود.
2-3- در صورتيكه چاه داراي دربهاي اضطراري و بازرسي است حركت كابين بايد منوط به بسته بودن كليه اين درب ها باشد.
2-4- سطح داخلي ديواره چاه آسانسور در كابين آسانسور بدون درب بايد در سمت ورودي كاملا صاف بوده و هرگونه ناصافي در آن كمتر از 5 ميليمتر باشد.
در آسانسورهاي مجاز به درب كابين در صورتي كه ديواره چاه از درب هاي طبقات عقب تر باشد بايد صفحه اي به ارتفاع حداقل 25 سانتيمتر و به پهناي حداقل پهناي مفيد ورودي كابين به علاوه 2/5 سانتيمتر از هر طرف زير درب هر طبقه نصب شود. اين صفحه مي تواند به بالاي درب طبقه پايين تر وصل شده يا لبه زوايه دار داشته باشد.
2-5- چاه بايد داراي روشنايي مناسب در هر طبقه و در محل مناسب براي ديد كافي بوده و هواي داخل آن قابل تهويه طبيعي باشد.
2-6- هيچ وسيله اي غير از تجهيزات آسانسور نبايد از چاه آسانسور عبور داده شود
2-7- حداقل ابعاد چاه چاهك و موتورخانه بايستي متناسب با ظرفيت و سرعت آسانسور در نظر گرفته شود.
2-8- چاههاي مشترك آسانسورهاي مختلف
چاه هاي مشترك بايد بوسيله جداسازي (partition) از هم جدا شوند. اين جداسازي بايد از پايين ترين نقطه حركت كابين يا وزنه تعادل تا ارتفاع حداقل حداقل 5/2 متر از كف چاه ادامه داشته باشد. در صورتيكه فاصله افقي بين لبه سقف كابين تا قسمتهاي متحرك آسانسور مجاور (كابين با وزنه) كمتر از 3/0 متر باشد. اين جداساز بايد در كل ارتفاع چاه امتداد يابد.
2-9- چاه آسانسور حتي المقدور نبايد بالاي فضايي كه در دسترس افراد است قرار گيرد. چنانچه فضاي زير كابين و قاب وزنه در دسترس افراد باشد بايد علاوه بر طراحي كف چاه براي تحمل نيروي حداقل 5000 نيوتن بر متر مربع يكي از دو شرط زير نيز تامين شود:
الف- زير ضربه گير وزنه تعادل ، ستوني تا پايين به زمين محكم شود.
ب- وزنه تعادل به ترمز ايمني (پاراشوت) مجهز شود.
2-10- چاه در آسانسورهاي نمادار
چاه آسانسور مي تواند با صفحات بزرگ شفاف پوشيده شده يا بطور عمده باز باشد.
2-10-1- چاه آسانسور در طبقاتي كه ممكن است در دسترس عموم باشد بايد داراي پوششي به شرح ذيل باشد:
الف- اين پوشش مي تواند شيشه اي باشد.
ب- ارتفاع ديواره ها از سمت ورودي آسانسور حداقل 3/5 متر باشد.
ج- ارتفاع ديواره ها بايد از سطح هر دسترسي 2/5 متر باشد به شرطي كه فاصله اين ديواره ها با قطعات متحرك آسانسور حداقل 0/5 متر باشد.
اگر فاصله ديواره با قطعات متحرك از 0/5 متر بيشتر شود ارتفاع ديواره مي تواند متناسب با اين افزايش كاهش يابد بطوريكه در فاصله 2 متري اين ارتفاع تا حداقل 1/1 متر مجاز خواهد بود.
د- در پايين ترين طبقه يا زير آن فضايي براي پرسنل سرويس كار تامين شود. به نحوي كه بتواند به قسمت هاي خروجي كابين براي نظافت يا سرويس دسترسي پيدا نمايند و فاصله باز افقي بايستي حداقل 45 سانتيمتر باشد.
2-10-2- آسانسورهاي نصب شده در فضاي آزاد
در شرايط محيطي غير عادي كه در آن باد شديد، باران، برف يا يخبندان قابل پيش بيني است بايد از استفاده از آسانسور در فضاي باز پرهيز نمود، مگر آنكه پوشش كامل (Wall Transparent protective) براي چاه نصب شود.

3- موتور خانه آسانسور

3-1- سيستم محركه و قطعات گردنده بايستي در اتاق ويژه اي با ديوار و سقف و دربهاي محكم كه تنها مي تواند در دسترس افراد مسئول قرار گيرد باشد.
3-2- فلكه هاي كشش و هرزگرد و گاورنر بشرطي كه در هنگام بازرسي و تعميرات و نگهداري در دسترس باشند ميتواند در محوطه داخل چاه قرار گيرد.
3-3- موتورخانه نبايد حاوي هر گونه وسايلي غير از تجهيزات آسانسور باشد مگر وسايل روشنايي و تهويه هواي موتورخانه و وسايل اطفاء حريق مخصوص آسانسور
3-4- موتورخانه بايد در مقابل بارها و نيروهايي كه در معرض آن قرار مي گيرد مقاوم باشد. گرد و غبار را به خود جذب نكند و كف آن لغزنده نباشد.
مقدار نيروهاي وارده بايد توسط فروشنده آسانسور كتباً به كارفرما اعلام گردد و كارفرما يا مهندس ناظر ساختمان مسئول محاسبه و اجراي سازه موتورخانه مي باشند.
3-5- ابعاد موتورخانه بايد به اندازه اي باشد كه سرويس و دسترسي به كليه تجهيزات داخل آن آسان و ايمني پرسنل نيز تامين شود . ارتفاع از روي سقف چاه (فونداسيون موتور) تا زير سقف موتورخانه حداقل 1/8 متر باشد.
3-6- يك يا چند قلاب جهت بالابردن تجهيزات سنگين هنگام نصب يا در مواقع تعمير بايد در سقف موتورخانه تعبيه شود. ميزان نيروي وارده به اين قلاب بايد توسط فروشنده آسانسور كتبا به كارفرما اعلام شود.
3-7- درب ورودي موتورخانه بايد متناسب با تجهيزات نصب شده در موتورخانه با حداقل عرض 0/6 و ارتفاع 1/8 متر باشد.
3-8- در آسانسورهاي گروهي (دو دستگاه يا بيشتر در كنار هم) در كف موتورخانه و در امتداد پاگرد جلو درب طبقه آخر بايد دريچه اي براي حمل متعلقات سنگين داخل موتورخانه به توقف آخر تعبيه شود. اين دريچه به ابعاد حداقل 0/8 * 0/8 متر و داراي تحمل بار حداقل 2 نفر(حدود N 2000 ) باشد و بايد قفل دار بوده و بدون كليد از درون موتورخانه به سمت بالا باز شود.
3-9- در صورت وجود دريچه اي در زير سطح سقف چاه براي تهويه هواي چاه يا براي ورود و خروج اضطراري از موتورخانه به روي سقف و بالعكس بايد به ابعاد حداقل 50*50 سانتيمتر قفل دار بوده و از داخل چاه بدون كليد به سمت داخل موتورخانه باز شود.
3-10- ريل ها بايد بگونه اي به براكت ها و سازه ساختمانها محكم شوند كه اثرات نامطلوب ناشي از نشست ساختمان يا انقباض بتن بصورت خودكار يا با تنظيم ساده اي قابل جبران باشد. بديهي است جوشكاري ريلها به همديگر يا به براكتها و ساختمان ها ممنوع مي باشد.
3-10- از چرخش اتصالي (مانند براكت،لقمه و… ) كه باعث آزاد شدن ريل مي شود بايد جلوگيري گردد.

موتورخانه آسانسور

4- درب طبقات آسانسور

4-1- درب طبقات بايد فاقد هر گونه منفذ و ليه هاي تيز برنده باشد و در حالت بسته بودن فاصله باز بين لته ها با يكديگر با چهارچوب يا با سيل از 6 ميليمتري بيشتر نباشد. اين فواصل در اثر كاركرد درازمدت و فرسايش حداكثر تا ده ميلي متر مي توان افزايش يابد.
4-2- دربها و چهارچوبها بايستي ترجيحا فلزي باشند يا از جنسي ساخته شود كه با گذشت زمان تغيير شكل نيابد.
كف درگاه بايستي مقاوم به بارهاي وارده باشد.
4-3- ارتفاع مفيد دربهاي طبقات حداقل دو متر باشد. اين مقدار در موارد خاص با توجه به مشكلات توليد يا ساختمان مي توان حداقل 195 سانتيمتر باشد.
4-4- نيروي بسته شدن دربهاي اتوماتيك نبايد در حدي باشد كه به اشخاص آسيبي برسد. نيروي لازم جهت جلوگيري از بسته شدن درب نبايستي از 150 نيوتن تجاوز كند. (اين نيرو بوسيله نيرو سنج قابل اندازه گيري مي باشد)
4-5- در دربهاي اتوماتيك هنگام عبور و يا گير كردن مسافر بين دربها بايد درب بصورت خودكار باز شود.
4-6- به منظور تشخيص حضور كابين در طبقه در دربهاي غير اتوماتيك رعايت حداقل يكي از دو ضابطه الف يا ب زير الزامي است.
الف- يك يا چند دريچه با پوشش شفاف و داراي مقاومت مكانيكي كافي با مشخصات زير روي درب تعبيه شود:
الف-1-حداقل ضخامت سطح شفاف 6 ميليمتر باشد.
الف-2-حداقل سطح شفاف براي هر درب طبقه 0/015 مترمربع با حداقل 0/01 مترمربع براي هر دريچه
الف-3-حداقل پهنا mm 60 و حداكثر آن mm 150
الف-4- لبه پايين بخش شفاف در صورتيكه پهناي آن از mm 80 بيشتر است بايد حداقل يك متر بالاتر از كف قرار گيرد.
ب-با علامت الكتريكي حضور كابين در طبقه نشان داده شود مانند Car here يا كابين در اين طبقه است.
4-7- درب طبقه در هيچ شرايطي به جز هنگام توقف كابين مقابل همان طبقه نبايد باز شود. (تا 20 سانتي متر بالا و پايين طبقه نيز مجاز مي باشد)
4-8- درب طبقات بايستي داراي قفل با مقاومت مكانيكي كافي و مقاوم در مقابل گرد و غبار كه پس از قفل شدن آن (با وسيله الكتريكي و مكانيكي) باشد. حداقل درگيري زبانه قفل با لنگه در mm 7 مي باشد.
4-9- قفل ها بايد در صورت لزوم از بيرون با كليد سه گوش مخصوص توسط افراد مسئول قابل باز شدن نباشند.
4-10- دربهاي طبقات پس از باز شدن اضطراري بايد رها شده و به صورت خود به خود بسته شوند.
4-11- ميزان روشنايي (طبيعي يا مصنوعي) محوطه جلوي درب طبقات آسانسور بايد در كف ورودي درب حداقل Lux50 باشد تا استفاده كننده هنگام باز كردن در طبقه براي ورود به كابين بتواند حتي در صورت خاموش بودن روشنايي كابين جلوي خود را تشخيص دهد.

درب آسانسور

 5- اتاقك (كابين) آسانسور و وزنه تعادل

5-1- ارتفاع درب كابين و همچنين ارتفاع مفيد كابين بايستي حداقل 2 متر باشد.
5-2- حداكثر سطح قابل استفاده كابين متناسب با وزن، طبق جدول 1 و حداقل آن متناسب با تعداد نفرات بايد طبق جدول 2 در نظر گرفته شود.

جدول شماره 1

مقدار بار – وزن
کیلوگرم
حداکثر سطح مفید کابین
متر مربع
مقدار بار – وزن
کیلوگرم
حداکثر سطح مفید کابین
متر مربع
100 0/37 900 2/20
180 0/58 975 2/35
225 0/70 1000 2/40
300 0/90 1050 2/50
375 1/10 1125 2/65
400 1/17 1200 2/80
450 1/30 1250 2/90
525 1/45 1275 2/95
600 1/60 1350 3/10
630 1/66 1425 3/25
675 1/75 1500 3/40
750 1/90 1600 3/56
800 2 2000 4/20
825 2/05 (3)2500 5

جدول شماره 2

تعداد مسافر حداکثر سطح مفید کابین
متر مربع
تعداد مسافر حداکثر سطح مفید کابین
متر مربع
1 0/28 11 1/87
2 0/48 12 2/01
3 0/60 13 2/15
4 0/79 14 2/29
5 0/98 15 2/43
6 1/17 16 2/57
7 1/31 17 2/71
8 1/45 18 2/85
9 1/59 19 2/99
10 1/73 20 3/13

برای تعداد بيش از 20 به ازاي هر نفر 0/115 متر مربع به حداقل سطح مفيد كابين افزوده مي گردد.

5-3- كابين بايد حتما مجهز به ترمز ايمني (پاراشوت) مناسب باشد.
5-4- ديواره ها، سقف و بدنه كابين بايد كاملاً پوشيده باشد به جز ورودي كابين دريچه اضطراري و محل هاي تهويه هوا.
منافذي در بالا و پايين كابين براي تهويه هواي آن بايد پيش بيني شود.
5-5- سرتاسر آستانه كابين مي بايستي مجهز به صفحه اي جهت جلوگيري از ورود پا به زير كابين با ارتفاع حداقل 75 سانتيمتر و لبه شيب دار به اندازه 10 سانتيمتر باشد.
در صورت كم بودن عمق چاهك فعلا با ارتفاع حداقل 35 سانتيمتر قابل قبول است.
5-6- كابين بايستي داراي درب باشد. دربهاي كشويي افقي و عمودي با ايمني هاي مناسب جهت كابين بكار مي روند.
5-7- در شرايط خاص كابين هاي باربر – مسافربر يا خودردبر با عمق حداقل 150 سانتيمتر و با سرعت حداكثر تا 0/63 متر بر ثانيه مي توانند بدون درب محافظ باشند، مشروط بر اينكه ايمني ورودي كابين با نصب تجهيزاتي مانند چشم الكترونيك تامين شود.
در اين حالت شستي فرمان داخل كابين بايد با فاصله حداقل 40 سانتيمتر از ورودي كابين نصب گردد، همچنين استفاده از آسانسور بايد با حضور افراد آموزش ديده در كابين انجام شود.
5-8- درب كابین بايد داراي وسيله اي الكتريكي باشد كه هنگام باز بودن يا باز شدن حتي نيمي از لته هاي آن كابين حركت نكند يا متوقف شود.
5-9- در محدوده تراز طبقه در صورت لزوم بايستي بتوان درب كابين را با دست و اعمال حداكثر نيروي 300 نيوتن باز نمود.
5-10- سقف كابين بايستي تحمل وزن حداقل دو نفر را داشته باشد.
5-11- وقتي درب كابين بسته باشد درز بين لنگه درها پايين لنگه درها و ستونهاي جانبي كابين و يا آستانه در نبايد بيش از ده ميليمتر باشد.
5-12- چنانچه كابين به در بادبزني (FOLDING) مجهز باشد بايد مانعي تعبيه شده باشد كه هنگام بسته شدن در از خروج هر قسمتي از آن به سمت فضاي چاه جلوگيري نمايد.
5-13- مقاومت مكانيكي ديواره هاي كابين و درب كابين درحالت بسته بايد به اندازه اي باشد كه چنانچه نيرويي به مقدار N300 بطور عمود از داخل به سمت بيرون روي مقطع گرد يا مربع به مساحت 5 سانتيمتر مربع وارد شود علاوه بر اينكه هيچگونه تغيير شكل دائمي نداشته باشد. تغيير شكل ارتجاعي بيش از 5 ميليمتر نيز ايجاد نشود چنين آزمايشي نبايد به كاركرد عادي در كابين لطمه وارد آورد.
5-14- سطح داخلي درب اتوماتيك كابين نبايد فرورفتگي يا برآمدگي بيش از سه ميليمتر داشته باشد كه باعث گير كردن لباس بدن يا اشيا همراه مسافران بشود.
5-15- نيروي لازم براي جلوگيري از بسته شدن درب نبايد از 150 نيوتن بيشتر باشد اين نيرو نبايد در 1/3 شروع حركت بسته شدن در اندازه گيري شود.
5-16- در كابين بايد بدون سوراخ باشد.
درآسانسورهاي باربر مسافربر درهاي كابين ازنوع سوراخدار به شرطي كه ابعاد سوراخها در سطح افقي از ده ميليمتر و در سطح عمودي از 60 ميليمتر بيشتر نباشد قابل قبول است.
5-17- براي تسهيل بازرسي و سرويس آسانسور روي سقف كابين تجهيزاتي به ترتيب زير در محل مناسبي بايد نصب گردد.
الف-يك كليد دو حالته جهت انتخاب وضعيتهاي عادي يا بازرسي
ب-دو عدد شستي براي حركت كابين در جهت هاي بالا و پايين با سرعت كم حداكثر تا 0/63 متر بر ثانيه كه با فشار مداوم كار كنند.
ج- يك كليد توقف اضطراري دو حالته (stop)
5-18- هنگام انتخاب وضعيت بازرسي از روي كابين فرمان آسانسور شستي هاي داخل كابين و طبقات نبايد امكان پذير باشد ولي كليه كليدهاي ايمني بايد كماكان موثر باشند.
5-19- كابين بايد داراي روشنايي مناسب دائمي باشد به نحوي كه حداقل 50 لوكس روشنايي را در كف كابين تامين نمايد.
5-20- كابين بايد مجهز به يك روشنايي اضطراري و منبع تغذيه خودكار مناسب آن با باطري قابل شارژ و شارژر باشد اين منبع تغذيه بايد مصرف برق يك لامپ 1 وات را در صورت قطع برق براي حداقل يك ساعت تامين نمايد اگر روشنايي داخل كابين به دليلي قطع شود اين لامپ بايد بطور خودكار روشن شود . در صورت استفاده سيستم زنگ اضطراري از منبع تغذيه روشنايي اضطراري بايد مصرف اين سيستم نيز در ظرفيت منبع تغذيه لحاظ باشد.
5-21- وزنه هاي تعادل داخل قاب مربوطه بايستي بطريقي مهار شده باشند كه در اثر ضربات احتمالي شكسته نشده و از قاب خارج نشوند به قاب وزنه بايد حفاظ يا حفاظهايي فلزي نصب شوند تا در صورت شكستن كفش هاي وزنه قاب از ريل وزنه خارج نشود.
5-22- ديواره ها ،كف، سقف، قاب و كفشهاي كابين و قاب وزنه بايد مقاومت كافي در برابر نيروهاي وارده در هنگام كاركرد عادي عملكرد ترمز ايمني (پاراشوت) و برخورد احتمالي روي ضربه گيره ها را داشته باشند  و نبايد از موادي ساخته باشند كه سريع آتش بگيرند يا در اثر گرما گازهاي خفه كننده ايجاد كنند.
5-23- در حالتي كه روي كابين يا قاب وزنه تعادل فلكه طناب فولادي نصب شده باشد بايد مجهز به حفاظ براي جلوگيري از موارد زير باشد:
الف-خارج شدن طناب فولادي از شيار
ب-صدمه ديدن سرويسكار روي كابين
ج-افتادن و گير كردن اشيا در شيارها
اين حفاظ نباي مانع بازرسي فلكه ها شود
5-24- كابين آسانسورهاي نمادار
5-24-1- قسمت هاي شفاف كابين بايد بگونه اي طراحي و نصب شوند كه بارهاي در راستاي قائم از طرف كابين به آن وارد نشود و قاب محل استقرار آنها بگونه اي باشد كه بتواند بدون تغيير شكل بيش از حد مجاز بارهاي افقي (عمود بر سطح ديواره) را تحمل نمايد .
ياداوري: بار افقي ممكن است از طرف مسافران وارد شود.
5-24-2- صفحات شفاف از نظر مقاومت مكانيكي و مقاومت در برابر آتش بايستي مطابق با بندهاي 6-13 و 6-22 مقررات ايمني آسانسور باشد.
5-24-3- در صورت استفاده از شيشه بايستي از دو لايه شيشه و چسب (Laminated) باشد و حداقل ضخامت آن 11/5 ميليمتر باشد.
5-24-4- در صورت استفاده از شيشه جام با ضخامت حداقل ده ميليمتر بايستي سطوح ان طرف شيشه كه در دسترس مسافر نباشد بوسيله لايه پلاستيكي چسب دار مخصوص پوشش داده شود.
5-24-5- حداقل ضخامت آينه هاي استفاده شده جهت دكور در آسانسور بايستي 6 ميليمتر باشد و بايد از دو لايه شيشه و چسب (Laminated) يا نشكن (Toughened) باشد و در صورتيكه از آينه يا شيشه معمولي استفاده شده باشد بايستي سطوح پشت آينه بوسيله لايه پلاستيكي چسب دار مخصوص پوشش داده شود.

6- طناب فولادي و تجهیزات ايمني مكانيكي (ترمز ايمني – گاورنر- ضربه گير)

6-1- طنابهاي فولادي متصل به كابين و وزنه تعادل بايد حتما از جنس فولاد حداقل  2 رشته مستقل با حداقل قطر 8 ميليمتر باشند و مخصوص آسانسور ساخته شده باشند.

6-2- ضريب ايمني طناب فولادي در صورتي كه تعداد طناب هاي فولادي 3 رشته يا بيشتر باشند حداقل 12 و در صورتيكه 2 رشته باشند حداقل 16 مي باشد.

6-3- در آسانسورهايي كه انسانها با آن بالا و پايين مي روند در صورتيكه طنابهاي فولادي آسانسور 2 رشته باشند وسيله اي الكتريكي در صورت قطع شدن يكي از طنابهاي فولادي بايد آسانسور را متوقف نمايد.

6-4- حداقل نسبت بين قطر فلكه ها به قطر طناب فولادي 40 مي باشد.

6-5- بارهاي وارده مي بايستي بصورت يكسان روي كليه رشته هاي طناب فولادي توزيع گردد.

6-6- كليه فلكه هاي گيربكس و هرزگرد بايستي داراي مانع خروج طناب فولادي از شيار باشند.

6-7- اتصالات طناب هاي فولادي (سربکسل ها قلاب هاي سيم بکسل) و اجزاي مربوطه بايد حداقل 80% كمترين بار گسيختگي سيم بکسل ها را بتواند تحمل كنند. كليپس (كرپي)ها نيز بايد از نوع مناسب به تعداد صحيح براي سربگسلهاي گوه اي حداقل يك عدد و براي سربکسل از نوع گلابي (گوشواره) حداقل سه عدد باشند و با روش صحيح نصب شوند.
پيچ هاي سربگسل هابايد دو مهره باشند و اشپيل (پين) داشته باشند .حداقل در يك سر اتصال سيم بکسل ها (به كابين يا به وزنه) بايد سيستم متعادل كننده كشش پيش بيني شود. اگر براي اين كار،از فنر استفاده مي شود بايد فنرها در حالت تحت فشار قرار داشته باشند.

6-8- در سيستم كششي (Traction) ميزان اصطكاك بين طنابهاي فولادي و شيارها بايد در حدي باشد كه موارد زير را پوشش دهد:
الف-بالا رفتي كابين در وضعيتي كه قاب وزنه تعادل روي ضربه گيرها نشسته است و فلكه اصلي موتور در جهت بالا گردش مي كند امكان پذير نباشد.
ب-در حالت بار كامل كابين و در پايين ترين طبقه چنانچه موتور در جهت بالا گردش كند، سرخوردگي قابل توجهي روي فلكه كشش بوجود نيايد.

6-9- ترمز ايمني (پاراشوت) صرفا هنگام پايين امدن كابين فعال بوده و بوسيله فكها يا قرقره هاي درگير با ريلها كه در اثر افزايش سرعت كابين از گاورنر فرمان مي گيرد، عمل مي كند.

6-10- ترمز ايمني (پاراشوت) براي آسانسورهاي با سرعت حداكثر يك متر بر ثانيه در انواع لحظه اي با اثر ضربه گير (INSTANTANOUS WITH BUFFER EFFECT) يا تدريجي (PROGRESSIVE) و براي سرعتهاي بيشتر از يك متر بر ثانيه و كابين هاي نمادار حتما از نوع تدريجي (PROGRESSIVE) باشد و براي سرعتهاي تا 0/63 متر بر ثانيه مي توان از نوع لحظه اي (INSTANTANOUS) استفاده نمود.

6-11- ترمز ايمني (پاراشوت) مي بايستي ترجيحاً در پايين ترين قسمت كابين مستقر شده و پس از عمل كردن فقط با بالا آوردن كابين آزاد گردد و پس از آزاد شدن در شرايط كار عادي قرار گيرد.

6-12- وسيله اي الكتريكي بايد قبل از عملكرد كامل ترمز ايمني يا درست هنگام ايستادن كابين موتور را از كار بياندازد. اين وسيله الكتريكي بايد بعد از قطع شدن بطور خودكار وصل نگردد.

6-13- بعد از آزاد كردن ترمز ايمني بايد يك شخص آموزش ديده آسانسور را به كار عادي باز گرداند.

6-14- تحريك ترمز ايمني با وسايل الكتريكي، هيدروليكي و پنيوماتيكي غير مجاز است.

6-15- استفاده از فكهاي ترمز ايمني بعنوان كفشک غير مجاز است.

6-16- كنترل كننده هاي مكانيكي سرعت (گاورنر) مي بايستي متناسب با سرعت نامي آسانسور و رعايت مقررات مربوطه (EN81-9.9) تنظيم و ثابت شده باشد.

6-17- سرعت عملكرد گاورنر براي انواع مختلف ترمز ايمني بايد حداقل 115% سرعت نامي بوده و از مقادير زير بيشتر نباشد:
الف-m/s 0/8 در ترمز ايمني از نوع لحظه اي به جز نوع غلطكي.
ب- m/s 1 در ترمز ايمني از نوع غلطكي
ج- m/s 1/5 براي ترمز ايمني با اثر ضربه گير و ترمز ايمني تدريجي كه در سرعت هاي كمتر از m/s 1 استنفاده مي شود.
د- 0/25 + V 1/25  براي ترمز ايمني تدريجي كه در سرعت هاي بيش از m/s 1 استفاده مي شود.

6-18- طناب فولادي گاورنر مي بايستي با قطر حداقل 6 ميليمتر، داراي حداقل ضريب اطمينان 8 و بسيار انعطاف پذير باشد.

6-19- كنترل كننده هاي سرعت (گاورنر) بايستي داراي وسيله اي الكتريكي باشد كه پس از عملكرد تا آزاد نكردن كابين از حركت ان جلوگيري نمايد.

6-20- گاورنر و پاراشوت بايد پلاك مشخصات داشته باشند و آزمايش و پلمپ شده باشند.
يادآوري: در صورت نداشتن تائيديه بايد هنگام بازرسي آسانسور با روش مطمئني مشابه زير آزمايش شده و نتيجه آزمايش ثبت شود.
الف- در صورتي كه گاورنر داراي شيار دوم جهت آزمايش باشد،عملكرد پاراشوت و گاورنر بوسيله شيار دوم انجام پذيرد.
ب- در صورتي كه گاورنر داراي شيار دوم نباشد،عملكرد پاراشوت با فعال نمودن گاورنر بوسيله دست انجام پذيرد.
ج- جهت چرخش صحيح عملكرد گاورنر و جهت عملكرد ميكروسوئيچ گاورنر بايد كنترل شود و هنگاميكه ميكروسوئيچ بصورت دستي قطع مي شود سيستم محركه بايد متوقف گردد.
د- آزمايش عملكرد گاورنر و پاراشوت با سرعت معادل سرعت نامي آسانسور با وزني برابر بار نامي آن انجام شود.

6-21- آسانسور بايستي داراي ضربه گيرهاي كابين و وزنه تعادل و بر روي ستونهاي (سكوهايي) با حداقل نيم متر ارتفاع نصب مي شوند و نوع مناسب آنها با توجه به سرعت و ظرفيت آسانسورها انتخاب مي شوند.

6-22- ضربه گيرهاي سيار كه با كابين و وزنه تعادل در حركت هستند، بايستي با ستون هاي (سكوهاي) حداقل نيم متر ارتفاع كه پايينترين حد حركت كابين و وزنه تعادل در (چاهك) تعبيه شده اند تماس حاصل نمايند.

6-23- در هر صورت هنگام نشستن كابين روي ضربه گيرها بايستي فضاي مناسب در چاهك بعنوان جان پناه وجود داشته باشد.

6-24- ضربه گيرهاي از نوع ذخيره كننده انرژي (فنري و پلي اورتان Accuulstion type)
فقط تا سرعت يك متر بر ثانيه، و نوع ذخيره كننده انرژي با برگشت ميرا شوند.
(Accuulstion type with buffered return movement)
تا سرعت 1/6 متر بر ثانيه ، و نوع مستهلك كننده انرژي (هيدروليك Dissipation type) براي كليه سرعت ها استفاده مي گردند.

جهت مطالعه بیشتر در مورد مقررات ایمنی آسانسورها می توانید به صفحه دانلودها، مراجعه فرمایید و استاندارد آسانسور کششی و استاندارد آسانسور هیدرولیک را مطالعه نمایید.

1 پاسخ
  1. admin
    admin گفته:

    نظرات و پیشنهاد خود را برای ما ارسال کنید تا هرچه بیشتر در مفید نمودن سایت استفاده کنیم. با تشکر

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...